
Bitkilerin, fotosentez yoluyla havadan karbondioksiti alarak ve atmosfere saf oksijen salarak bize yardım ettiğini zaten biliyoruz. NASA, 1980’lerde süper sızdırmaz uzay istasyonlarının havasını temizleme potansiyelini bitkiler ile iyileştirme yollarını aradılar. Çoğumuz belkide bilmeden, evde yetiştirdiğimiz bitkiler ile soluduğumuz hava kalitesini arttırıyoruz.
Havadaki toksinlerin uzaklaştırılması söz konusu olduğunda, bitkinin yaprakları ne kadar büyükse, çevreyi arındırma yeteneği de aslında o kadar fazladır. Temiz ve sağlıklı bir hava elde etmek için kaç bitkiye ihtiyacınız var? Cevap şöyle, evinizde kullandığınız mobilya, halı ve bunların yaşları ile orantılıdır, ayrıca bulunduğunuz ortamda tütün tüketiminin olması ve ortamın havalandırması gibi birçok faktöre de bağlıdır. Bir iki bitki ile başlayın, temizleyici özellikteki bitkileri yetiştirmeye başladığınızda size olan etkilerini, ve ne kadar sağlıklı soluyabileceğiniz bir atmosfer kazandığınızı net bir şekilde görebileceksiniz.
Evet şimdi gelin bulunduğunuz ortamı sağlıklı kılabilecek bitkilere birlikte göz atalım.
VOC’ler (Volatile Organic Compounds) yani Uçucu Organik Bileşikler, yüksek buhar basıncına ve düşük su basıncında çözünme özelliğine sahip bileşiklerdir. Birçok VOC, boya, ilaç ve soğutucu gibi akışkanların üretiminde kullanılan ve üretilen insan yapımı kimyasallardır.

01. Mor Waffle Bitkisi – Waffle Plant – Hemigraphis Alternata
Hort Science dergisindeki bir araştırmaya göre, mor waffle bitkisi olan Hemigraphis Alternata, benzen, toluen ve oktan gibi uçucu organik bileşiklerin (VOC’ler) uzaklaştırılmasında çok etkilidir. Bu yaygın iç mekan kirleticileri, boya, temizleyiciler, saç spreyi ve hatta kuru temizlenmiş giysiler gibi günlük ev eşyalarından gelir.
Mor waffle bitkisinin derin büzülmüş yaprakları vardır, bu da ona hava temizleme işini yapması için ekstra geniş bir yaprak yüzey alanı sağlar. Bu az büyüyen bitkinin üzerindeki yaprakların ters tarafları, koyu yeşil yapraklarla cömert bir şekilde tezat oluşturan mordur. Waffle bitkilerini nemli tutun ve canlı mor rengi korumak için parlak ışık verin.

02. İngiliz Sarmaşığı – English Ivy – Hedera Helix
Hedera Helix, çoğu ışık ve toprak koşulunu tolere eden ortak sarmaşıktır, ancak VOC’leri evinizdeki havadan uzaklaştırma yeteneği, bu ev bitkisi olarak onu özel kılar. Bahçıvanlar sarmaşığın sağlam doğasını, fırfırlı yapraklı ‘Kabarık Fırfırlar’ ve altın rengarenkli ‘Altın Bebek’ dahil olmak üzere birçok süslü çeşit geliştirerek istismar ettiler. Güzel kontrast ve iki kat hava temizleme özelliği için geniş bir sepette iki çeşit yetiştirin.

03. Mum Çiçeği – Wax Plant – Hoya Carnosa
Bir başka affedici ev bitkisi olan Hoya carnosa, yıldız şeklindeki mükemmel görünümlü, mumsu çiçekleri ile balmumu bitkisi olarak da bilinir. Balmumu bitkileri daha düşük ışık seviyelerine tolerans gösterir, ancak çiçeklenme en çok yüksek ışık koşullarında üretkendir.
Balmumu bitkilerinin arkadaki gövdeleri, asılı sepetlerde çekicidir veya bitki sehpaları ile birlikte kullanılır. Balmumu bitkisi kuraklığa dayanıklıdır ve kök çürümesini önlemek için kuru tarafta yaşamı tercih eder. Beş yaygın VOC’nin evinizden kaldırılmasını en üst düzeye çıkarmak için birkaç bitki yetiştirin.

04. Eğreltiotu – Asparagus Fern – Leticia Almeida
Kuşkonmaz (Eğreltiotu) Densiflorus’un kıvırcık yaprakları, karışık arapsaçı görünümlü ev saksılarında kullanımı harikadır. Dik gövdedeki ince yapraklar, kuşkonmaz eğrelti otunu yüksek nem ve düşük ışık koşulları taklit ederek yetiştirmek mümkündür. Arka planda kalan bitkilerle güzel bir tezat oluşturacaktır. Nisbeten çok daha az bakım gerektiren bir ev bitkisinin hava temizleme özelliklerini istediğiniz her yerde diğer bitkiler ile beraber kullanabilirsiniz. Sarmaşıklar, Coleus veya Philodendron türü bitkiler ile beraber eğrelti otunu birlikte kullanmayı deneyebilirsiniz.

05. Mor Telgraf Çiçeği – Purple Spiderwort – Tradescantia Pallida
Gezici Yahudi, mor kalp, örümcek otu veya mor telgraf çiçeği olarak da bilinen Tradescantia Pallida’yı karakterize mor etli yapraklarından ayırt edebilirsiniz. Hem evin içi hem de dışında kullanımı uygundur. Ayrıca bitkinin dayanıklı ve bakımının kolay olması, favori ev bitkileri arasında yeralmasını kolaylaştırır. Mor Telgraf çiçeği bitkisi yıllık, tropikal bir bitkidir, ancak her ne kadar sıcak ortamlarda yetişmesine rağmen 25°C dereceden daha düşük sıcaklıklarda bile hayatta kalma kabiliyetine sahiptir. Bu yüzden evinizdeki soğuk alanlarda dahi gelişebilen bir bitki türüdür. Araştırmacılar, mor örümcek otunun havadaki VOC’leri uzaklaştırmasında üstün yetenekler sergilediğini, bu nedenle taze boya yapılmış yerlerde veya yeni mobilya kokularından rahatsız olduğunuz alanlara birkaç mor telgraf bitkisi yerleştirmeniz bu sorunu ortadan kaldıracaktır.

06. Fittonia Bitkisi – Fittonia Argyroneura
Fittonia Argyroneura bitkileri herhangi bir çiçek üretmez, ancak yaprakların zengin renklerde pembe, kırmızı veya beyaz damarları ile dekoratif ev bitkileridir. Damarlı Fittonia bitkisinin gelişmek için parlak ışıklı bir ortama ihtiyacı yoktur, ancak bitki sağlığı için gerekli nem miktarı önemlidir. Yetiştirildiği alanda bir düzineden fazla bitkiden maksimum hava temizleme sonucu elde edebilirsiniz. Bunun için birkaç renkten oluşan bir grup Fittonia bitkisi yetiştirebilirsiniz. Çoğunlukla beyaz olan ‘Titanik’ çeşidi kullanabilir ya da Görüntü olarak daha çarpıcı olan ve yeşilden çok pembe yapraklara sahip ‘Frankie’ çeşidini yetiştirmeyi seçebilirsiniz.

07. Ficus Benjamina – Ağlayan İncir
Alacalı yapraklar, seçici odak, kopya alanı ile Ficus Benjamina dalı
Ficus benjamina veya Ağlayan İncir Bitkisi olarak ta bilinir. Yaprak dökmesini önlemek için doğru ortamı sağlamanız gerekir. Küçük bir iç mekan ağacı olarak güzel bir örnektir. Benjaminler parlak ışık ve sürekli nem isterler, ancak fazla sulama da bitkinizi öldürebilir. Benjamin’ler, kuru ortam koşullarında, sıcaklık ve iklim değişikliklerinin ani ortamlarda pek iyi performans göstermezler.
Ficus ağacınızı arada bir tıpkı bir bahçe bitkisi gibi bir kürek dolusu kompost ile şımartmak sağlığı açısından faydalıdır. Mutfak veya banyo gibi evinizin nemli bir alanında direkt olmayan aydınlık bir nokta bitkinizin yetişmesi için idealdir ortamdır.