Orkide, her zaman popüler bir iç mekan saksı bitkisi olmuştur. Egzotik çiçeği yaygın olarak bulunmasına rağmen, birçok yetiştirici çiçek açması için bir orkidenin nasıl bakım gerektirdiğini bilmemektedir. Bu makale, orkidenizin bakımı için ne gibi ihtiyaçların gerekliliğini anlatmak ve orkidenizi eşsiz şekilde yetiştirmenize yardımcı olmak için kaleme alınmıştır.
Orkidenizin Türü Hangisi?
Vahşi doğada yaklaşık 30.000 çeşit orkide türü ve 100.000’den fazla tescilli melez türleri vardır. En yaygın olarak satın alınabilen orkideler söz konusu olduğunda, ezici çoğunluk iki çeşit orkideden bahsedeciliriz:
Phalaenopsis, güve orkide olarak da adlandırılır. Bu bitkiler, etli, oval yapraklardan oluşan, tek bir uzun sap üzerinde büyüyen belirgin bir dudaklı yuvarlak çiçeklere sahiptir. Çiçekler genellikle beyaz, mor veya pembe veya bunların bir kombinasyonudur.
Dendrobium, baston orkide olarak da adlandırılır. Genellikle bitki başına birkaç çiçek kümesiyle, kalın kamışlardan çıkan saplar üzerinde sıralar halinde büyüyen daha küçük çiçekleri vardır. Çiçekler tipik olarak beyaz veya mordur. Dendrobium yaprakları dardır ve bastonun kenarlarından çıkar.
Orkidenizin adını ve hangi türü olduğunu bilmek, orkideniz çiçek açtıktan sonra nasıl bakılması gerektiği konusunda fazlası ile yardımcı olacaktır. O yüzden öncelikli olarak yetiştirdiğiniz orkidenin adını öğrenmenizde fayda var.
Çiçek Açan Orkide Bakımı
Orkidenizi ilk aldığınızda, muhtemelen çiçeklidir veya çiçek açmaya yakındır. Açıkçası, çiçeklenmeyi olabildiğince uzun süre uzatmak istiyorsanız etiketindeki bakım talimatlarını yapmaya çalışıyorsunuzdur. Fakat bazı noktalarda size daha fazla yardımcı olabilecek birkaç ipucu vermeye çalışalım.
İlk olarak, çoğu hediye orkidesi uzun vadeli büyüme için yanlış koşullarda saklanır. Plastik bir saksı veya kap içinde gelen bitki genellikle kökleri yosunla doldurulmuştur. Doğada, orkideler tipik olarak ağaçlarda büyür ve kökleri sağlıklı kalabilmek için bol miktarda temiz hava akışına ihtiyaç duyan suyu toplama organlarıdır. Çok fazla suda kalmış köklü orkideler kök çürümesine ve diğer sorunlara karşı hassaslaşırlar. Mevcut kabı ideal ortam oluşturması gerekir, asla çiçek açmayan bi orkideye bakmak istemezsiniz. İdeal olmayan kaplarda orkide bakımı strese sokar ve mevcut çiçeklerini dahi dökmesine sebep olacaktır.

Orkide Saksı Değişimi
Saksı değiştirmek yerine, suyu tutmak daha iyidir! Orkideler konusunda yeni olan çoğu insan, bitkilerin iyi büyümesi için çok fazla suya ihtiyacı olduğunu düşünüyor, ancak bu doğru değildir. Orkideleriniz sulanmasından sonraki bir saat içinde tamamen kuruyabilecekleri sepetler içinde asılı halde olduğunu farketmişsinizdir. Orkideler su ve kök hava dengesinden faydalanırlar. Açık havada büyütmüyorsanız, orkidenizin çok da fazla su ihtiyacı yoktur. İşte size harika bir ipucu: Sulamak istediğinizi her düşündüğünüzde, üç gün daha bekleyin.. veya bir hafta. İnanın bitkiniz ölmeyecektir bunu garanti edebiliriz.
Bir başka konu ise orkidenizi soğuk hava akımlarına maruz bırakmamalısınız. Bulunduğu yere doğrudan güneş ışığı gelmemelidir. Ayrıca bir ısıtıcının etkisinde kalacağı yerlere yakın da koymamakta fayda var. Çok fazla kuru hava ve direkt sıcaklık ve ani üşümeler bu egzotik çiçeklerin baş düşmanlarıdır. Orkideler yumuşak, sıcak ve biraz nemli bir ortamı yaratmayı sağlayabilirseniz çiçeklenme çok daha kaliteli olacak ve uzun sürecektir.
Çiçek Açtıktan Sonra Orkide Bakımı
Çiçeklenme sona erdiğinde, orkideniz için kısa vadeli bakımdan daha uzun vadeli bir bakıma geçirme zaman gelmiş demektir. Çoğu kişi çiçeklenme bittikten sonra eski çiçek ( başaklarını ) veya kalan sapı bitkiye yakın yerden kesmek ister (bazı uzmanlar bu sapları bırakarak aynı başaktan (saptan) yeniden çiçeklenmeyi başarıyor ki tabi bu herzaman oluyor). Mevsime de bağlı olarak, orkidenizi doğru bir yetiştirme ortamı ve kabında saklamayı seçmelisiniz.
Orkideniz hazır olduğunuzda, özellikle Phalaenopsis orkidenizi yeni çiçek vermesi için nasıl teşvik edeceğinizi öğrenin.

Phalaenopsis Orkidesi Çiçeklenmesi
İyi haber şu ki, birkaç temel kurala uyduğunuz sürece, phalaenopsis orkidesi yetiştirmek en kolay bakılabilen orkideler arasındadır. Bu önemlidir, çünkü birçok çiçek gibi phalaenopsis de yılda bir kez çiçek açar, bu nedenle bitkinizin çiçek açması bittikten sonra bir sonraki çiçeklenme mevsimi gelene kadar onu canlı ve sağlıklı tutmanız gerekir.
İlk olarak, bitkiniz çiçeklenmeyi bitirdiğinde ve başak (sap) kahverengileşmeye başladığında, sivri ucu bitkinin tabanına yakın bir yerden kesin ve kalıcı bir yere bitkinizi taşıyın. Orkideler sürekli yer değiştirmek ve hareket halinde olmaktan hoşlanmadığını unutmayın, bu yüzden ideal olan bitkinin hoşuna gidecek bir yer bulmalısınız. Bunu birkaç denemede bulabilirsiniz tabi faka dediğimiz gibi çok fazla yer değiştirmemekte fayda var. Peki bu yer neresi? işte 3 temel bilgi phalaenopsis orkidelerinin tercih ettiği ortamlar:
- Doğrudan gelmeyen, dolaylı aydınlık ve parlak ışık. Orkidenizi doğrudan güneş ışığına maruz bırakmayın.
- Yüksek Nem
- Minimum soğuk hava akımı ile yumuşak tatlı bir sıcaklık
Bitkinizi yerine yerleştirdikten sonra, rutin olarak kontrol etmeye başlayın. Pek çok epifitik orkidede olduğu gibi, phalaenopsis tipik olarak çam kabuğu, odun kömürü ve sphagnum yosununun tıknaz bir karışımında doğal ortamındaki gibi yetiştirilir. Bu karışım, çok hızlı süzülmek ve orkidenin köklerinin bol miktarda hava almasını sağlamak için yapmalısınız. Bu nedenle, nem ve sıcaklığa da bağlı olarak muhtemelen orkidelerinizi haftada iki ila üç kez sulamanız gerekecektir.
Orkidenizi suladığınızda, köklerini ıslatmalısınız, ancak suyun yaprak aralarına girmesine özen gösterin su yaprak ile gövde arasında birikmemelidir. Sulama bittikten sonra altaki tepsi veya tabağı boşaltın ve bitkinin sulamalar arasında tamamen kurumasını bekleyin. Orkideler pek çok insanın düşündüğünün aksine sürekli ıslak ortamları sevmezler.
Orkidenize çiçek açmayı hedefliyorsanız, gübreleme önemlidir. Kullanacağınız sıvı gübreyi çok az veya çeyrek oranda kullanabilir, ya da birçok profesyonel orkide yetiştiricisinin yaptığını yapabilirsiniz: Bunun için naylon bir çorap, taş yünü, yosun veya sünger gibi sıvı gübre solüsyonunu tutabilecek bir gübreleme topu oluşturmak olacaktur. Bunu topu saksı içerisinde orkidenin köklerine yakın bir yere bırakıp her sulama döngünüzde kontrollü bir besleme yöntemi deneyebilirsiniz. Orkideler aşırı besin ihtiyacı duymazlar, bu nedenle bitkinizi aşırı beslemekten kaçının, ancak az miktarda gübre ile beslenmenin de büyük ölçüde faydasını farkedersiniz.
Tekrar Çiçeklenme Hazırlığı
Phalaenopsis orkideleri sıcaklık ile beraber çiçek açmaya başlarlar. Çiçek başaklarını uyarmak ve çiçek açmasına teşvik etmek için birkaç soğuk gece gereklidir. Aslında burada yapılan mevsim döngüsünü simüle ederek mevsimi taklit etmektir. Bitkiyi sonbaharda, sıcaklığın gece 10 dereceye düştüğü zaman 1-2 gün dışarıda bırakmak yeterli olacaktır. Bunun için eviniz içerisinde daha kontollü ve nisbeten daha soğuk olan bi yeri de tercih edebilirsiniz. Bu şekilde mevsimsel uyarılmayı simüle ederek bir çiçek başağının ortaya çıkmasına neden olur ve başak ile beraber orkideniz çiçek açma döngüsüne başlar. Başak bir kez ortaya çıktığında, işin asıl zor kısmı bitmiş demektir. Sonrasında orkidenizi aynı koşullar altında (eski sevdiği yerde) yetiştirmeye devam edin, çiçek açarak sizi ödüllendirecektir.