Çimlendirme veya filizlendirme ilk kez Çinliler tarafından uygulanan bir yöntemdir. Milattan önce 26. yüzyılda Çin’de soya fasulyesi filizleri insan doğasını desteklemede ve hastalıkları iyileştirmede ilaç olarak kullanılmıştır. Sonraki dönemlerde Aztekler ve Kuzey Amerika yerlilerinden Navajolar da bazı baklagilleri çimlendirmişlerdir.
Çimlendirme baklagillerin ve tahılların besin değerini arttırmanın en çabuk ve en kolay yoludur. Tohumlar çimlendirildiğinde bileşimlerindeki vitaminlerin, minerallerin ve enzimlerin değeri büyük oranda artar. Baklagilleri ve tahılları filizlendirerek vitamin içeriklerini 8 katına kadar arttırmak mümkündür. Özellikle yeşil sebze ve meyvenin az olduğu kış aylarında ya da vegan, vejetaryen beslenmede çok önem taşıyan taze gıdalar filizlendirme ile kolayca elde edebilmektedir. Evde kolayca uygulanabilen filizlendirme çok eğlenceli ve zevkli bir süreçtir. Ayrıca bu filizler tohumlara göre daha düşük kalorilidir, kolay hazmedilir ve daha çabuk pişerler.
Çimlendirme / Filizlendirme Nedir, Nasıl Gerçekleşir?
Tohumlar suda bekletilince ısı ve oksijen de yeterli miktarda ise koruyucu kabuğu çatlar ve çimlenmeye, minik filizler vermeye başlar. Suda bekletilen baklagillerin, tahılların filizleri çiğ olarak veya pişirilerek yenebilece canlı filizlerdir. Bu sürece filizlendirme veya çimlendirme denir.
Çimlendirmenin Faydaları Nelerdir?
Filizler tam besinlerdir. Vitamin, mineral, protein, enzim ve lif açısından çok zengindirler. A, B, C ve E vitaminleri içerirler ve bu vitamin içerikleri tohumlarına göre 8 kat daha fazladır. Proteinleri amino asitlere ayrılmış olduğundan midede parçalanmak zorunda kalmaz. Filizlerin içindeki karbonhidrat ve yağlar daha kolay hazmedilir. Filizlendirilmiş tohumların düzenli olarak tüketilmesi sindirim sistemi, bağışıklık sistemi ve genel sağlık açısından çok faydalıdır. Ayrıca bu filizleri tüketmek vücudu daha alkali hale getirir. Sağlıklı beslenmek için bu filizlerden yararlanmak çok önemlidir.
Neleri Filizlendirebiliriz?
Bütün kabuklu baklagiller ve tahıllar başta olmak üzere kuru fasülye, nohut, maş fasülyesi, kinoa, ay çekirdeği, kabak çekirdeği, turp, brokoli, chia, mercimek, hardal, roka, pancar, bezelye, keten, dereotu, kişniş, tere, lahana, fesleğen gibi tüm yenebilecek tohumlar filizlendirilerek gündelik tüketiminizde kullanılabilir.
Filizlendirilecek Tohumları Nereden Almalıyız?
Filizlendirmek için genellikle ata tohumları ya da organik tohumlar tercih edilebilir. Tohumların çoğu tek üretimlik tohumlar olduğu ve genetiği değiştirildiği için doğal yöntemlerle olan tohumları seçmeye özen göstermeliyiz. Tohumlar genellikle hava ile irtibatları kesilmesi için kimyasal birtakım madde işlemlerinden geçer bunları seçmemeye özen gösterin.
Aslında satın alınabilen en kaliteli tohumlar genellikle aktarlardır hem taze hem de organik olma olasılıkları yüksektir. Tohumların kavurulmamış çiğ olduklarından emin olduktan sonra evde 2-3 günde filizlenip filizlenmediğini kontrol edebilirsiniz.
Filizlendirmek İçin Nelere İhtiyacımız Vardır?
Bu iş için çimlendirme kavanozları satılmaktadır. Ama bu özel kavanozlara gerek yoktur. Tohumların çok sıkışmadan rahat hareket edebilecekleri genişlikte biraz yayvan bir kap veya geniş ağızlı bir kavanoz bu işi görecektir. Kabın üzerini örtmek için tülbent veya bez ile bir miktar taze suya ihtiyaç vardır.
Nasıl Filizlendiririz?
Filizlendirilecek olan bakliyat veya tahılın kabuklu olması gerekir. İyice yıkanmış tohumlar geniş bir kaba alınır. Üzerini birkaç parmak geçecek kadar taze su eklenir ve 24 saat suda bekletilir. Daha sonra suyu tamamen süzülerek çimlendirmenin yapılacağı kaba veya kavanoza aktarılır. Üzerine bir tülbent örtülür ve günde 2 defa sabah ve akşam olmak üzere tohumlar sudan geçirilir ve tamamen süzüldükten sonra üzeri tülbentle örtülür. Direkt güneş ışığı almayan aydınlık bir yerde bekletilir. Çimlendirmenin püf noktası tohumları sürekli nemli tutmaktır. Tohumun cinsine göre 3 ile 5 gün arasında filizlenme gerçekleşir. Filizler tohumun boyuna ulaştığı veya 1 santim olduğu zaman kullanabilirsiniz. Tohumu ve filizi birlikte yenir.
Filizlendirilmiş Gıdalar Nasıl Kullanılır?
Filizlendirilmiş tohumlar yemeden önce bol suyla yıkamalı ve suyu iyice süzülmelidir. Çiğ olarak veya buharda kısa süre pişirdikten sonra soğutup yiyebilirsiniz. Salatalarda, sandviçlerde, çorbalarda ve Çin yemeklerinde kullanabilirsiniz. Hijyen açısından buharda pişirdikten sonra yemek daha sağlıklıdır. Filizlendirilmiş tohumları yemeye günde yarım avuçla başlayıp miktarını yavaş yavaş arttırın. Yoğun lif içerdikleri için başlangıçta hazmetmesi zor gelebilir. Ara öğün niyetine de yiyebilirsiniz, tok tutucu özelliği vardır.